De productcatalogus: hier werken we aan 

De productcatalogus kun je straks zien als een bibliotheek waarin allerlei handige tools staan die een ontwikkelaar of regisseur van een energy hub nodig heeft om de stappen uit de blauwdruk succesvol te doorlopen. In iedere fase van het EIGEN project worden producten ontwikkeld voor in deze catalogus. Miloš Bunda geeft een overzicht van de te ontwikkelen producten en de status daarvan. 

“In de eerste fase van de blauwdruk staat het verkennen van het speelveld rondom een bedrijventerrein in relatie tot de (duurzame) energievoorziening centraal,” zegt Miloš. “Maar hoe begin je daar als ontwikkelaar of gemeente nou eigenlijk mee? Het is belangrijk dat de regisseur van deze fase geholpen wordt met wat extra bagage zodat hij of zij op de juiste manier het gesprek kan aangaan met verschillende bedrijven. Wat je op dit moment ziet gebeuren is dat regisseurs dat op hun eigen manier doen, zich niet geheel bewust van waar het heen gaat en waar het toe kan leiden. Het is vaak nog niet helder wat een energy hub eigenlijk omvat en wat je daarvoor moet regelen. Het helpt dus als we een regisseur kunnen voorzien van handvatten en inzichten. Aan die handvatten en inzichten is hard gewerkt.” 

Een ander product in de eerste fase is de standaard vragenlijst die kan dienen als input voor de Plan & Design Toolsuite. “Je kunt natuurlijk werken met historische meetgegevens, maar dit is vaak onvoldoende en vaak niet beschikbaar, omdat je daar het mandaat van de bedrijven voor nodig hebt. Bovendien wil je waarschijnlijk toekomstprojecties maken. Dat kan aan de hand van standaard vragenlijsten. De informatie die hieruit komt leidt uiteindelijk, samen met informatie die je uit openbare bronnen kunt halen, tot een eerste modellering van een bedrijventerrein: een beeld van hoe het eruit kan komen te zien en waar zich mogelijkheden voordoen om de energievraag meer af te stemmen op de op dat moment beschikbare hoeveelheid energie, met andere woorden, de flexibiliteit.” 

“Door zaken als maatschappelijke impact in kaart te brengen en een waarde propositie op te stellen moet helder worden wie stakeholders zijn en wat een energy hub in het specifieke geval kan brengen. De stakeholderanalyse, de waarde propositie en het schetsmatige ontwerp geven de eerste contouren weer van de richting die het opgaat. Op het moment dat een ontwikkelbedrijf wordt opgericht, het sluitstuk van fase 1, wordt het eigenaarschap overgenomen door bedrijven. Fase 1 wordt dus afgesloten met een oprichtingsbesluit.  

Fase 2
In de tweede fase gaat men verder met de P&D toolsuite. Het is in deze fase ook de bedoeling dat er een ontwerp komt voor de energy hub, het liefst meerdere varianten. Die kunnen naast elkaar gelegd worden en getoetst aan de waarde propositie en maatschappelijke doelen. Vervolgens wil je weten hoe de businesscase eruitziet. De inzichten die je hier opdoet leiden tot het begin van de derde fase waarin een exploitatiebedrijf wordt opgericht. “Maar hoe zien die processen er dan uit? Welke contracten heb je nodig, welke vergunningen? Hoe ga je het allemaal financieren? Dat is allemaal input die je in de tweede fase moet verzamelen en die ondersteunend moet zijn aan het oprichten van een organisatie die het gaat bestieren, én aan de hub zelf. Want hoe gaat die eruitzien, welke assets zijn nodig, hoe zit het met ruimtebeslag, vergunningen, draagvlak in de omgeving? Dergelijke aspecten spelen allemaal in fase 2. De tooling in de productcatalogus helpt hierbij.” 

De tooling kan volgens Miloš worden gezien als alle puzzelstukken die gelegd moeten worden. “We hebben nu een concept beslismodel voor het oprichten van een exploitatiebedrijf, evenals een beslissingsondersteunend model waarmee je tot een rechtsvorm kunt komen. Ook zit er een soort wegwijzer in de productcatalogus voor de juridische aspecten. Hierin wordt o.a. ingegaan op de zaken die je moet regelen als je wilt handelen in energie, maar ook wet- en regelgeving, het vergunningsproces, het uitwisselen van data tussen bedrijven, enz. Ten slotte moet in fase 2 nagedacht worden over hoe dingen gebouwd gaan worden en welke andere partijen daarvoor nodig zijn. Ook moet bedacht worden welke assets moeten worden ingekocht. Er moet een uitbestedingstactiek en -strategie komen.” 

Fase 3
In fase 3 begint men vervolgens met daadwerkelijk uitbesteden. Dan moeten partijen gecontracteerd worden en is er een uitbestedingsdossier nodig. Ook het Energy Hub Platform is hier heel belangrijk. Miloš: “We ontwikkelen daar nu een prototype voor dat op de plank kan liggen als basis die enkel geconfigureerd hoeft te worden voor een specifiek project. Ten slotte hebben we in fase 3 ook een beslisdocument voor het oprichten van het exploitatiebedrijf en het uitbestedingsdossier in de productcatalogus zitten.” 

Fase 4
In de laatste fase van de blauwdruk draait het om de daadwerkelijke exploitatie van de energy hub door het exploitatiebedrijf en de instandhouding, met een fancy woord “Asset Management”. “In de productcatalogus komen procesbeschrijvingen, standaardcontracten en een opzet van een zogenaamd asset register, waarmee de onderhoudshistorie en andere belangrijke gegevens van assets kunnen worden opgeslagen. We bouwen hier dus aan een soort bibliotheek met standaard documenten die je helpen bij zaken als het afsluiten van contracten, het doen van verrekeningen. Eigenlijk van alles wat nodig is om de organisatie in te richten.” 

Dit alles moet leiden tot een samenhangend pakket,” besluit Miloš. “We ontwikkelen alle producten met als uitgangspunt de vraag: wie zijn de gebruikers, wat is hun belevingswereld, waar zit hun pijn en welke winst kunnen ze behalen. We geloven dat de tools uit de productcatalogus hier een grote bijdrage aan kunnen leveren.”