Over EIGEN
Nederland telt zo’n 3800 bedrijventerreinen die in het licht van de landelijke klimaatdoelstelling voor een grote opdracht staan: verduurzamen. Er worden veel besparingsmaatregelen genomen en hernieuwbare energie wordt massaal opgewekt.
Steeds meer bedrijven en mobiliteit schakelen over van fossiele brandstoffen naar elektriciteit. Dat is positief, maar zet de netcapaciteit onder druk. Er is grote vraag naar uitbreiding van het energienet én het dichter bij elkaar brengen van vraag en aanbod van (lokale) energie. Meer dan in het verleden moeten we sturen op de vraag naar elektriciteit vanuit een systemische benadering. Energy hubs bieden hierin een oplossing.
Met het EIGEN programma werken we aan een slimme oplossing voor bedrijventerreinen. Met een gevalideerde aanpak (de blauwdruk) koppelen we de lokale vraag en aanbod die niet alleen het congestieprobleem oplost maar die een positieve bijdrage levert aan het hele energiesysteem.
We ontwikkelen een stappenplan met een EIGEN-toolbox (samen ‘de blauwdruk’) die het voor ontwikkelaars makkelijker maakt om energy hubs te realiseren. We richten ons niet louter op de techniek maar ook op de vraag hoe je het organiseert, financiert en wat wettelijk gezien wel en niet mag.
De productie van zon- en windenergie is weersafhankelijk, wat het minder goed te sturen maakt. Het matchen van de vermogensvraag bij gebruikers op de beschikbare lokaal opgewekte elektriciteit, aangevuld met geïmporteerde elektriciteit is van belang om de juiste balans te kunnen realiseren. Daarbij moeten we rekening houden met de beschikbare netcapaciteit, de mogelijkheid om de vermogensvraag te beïnvloeden en de aanwezigheid van opslag- en conversiesystemen. Door bewust lokaal te balanceren ontstaat een maatschappelijk doelmatiger systeem met een beschikbaarheid op maat.
Energy hubs worden beschouwd als een belangrijke nieuwe entiteit in het energiesysteem omdat er steeds meer (decentrale) duurzame opwek in de bestaande infrastructuur moet worden geïntegreerd. Op bedrijventerreinen zijn legio mogelijkheden voor slimme knooppunten, waarmee verschillende bedrijven én omliggende woonkernen in smart-city doelgebieden kunnen profiteren van de voordelen die deze knooppunten bieden.
De ontwikkeling van energy hubs in het algemeen – en voor bedrijventerreinen in het bijzonder – staat in de kinderschoenen. Er worden veel technische pilots uitgevoerd, maar een integrale aanpak ontbreekt. EIGEN werkt toe naar een duurzame implementatie van energy hubs, waarbij het voor bedrijven aantrekkelijk wordt om deel te nemen. Niet omdat het de enige oplossing is, maar omdat het de beste manier is om de principes uit de “Wereld van B” te realiseren.
Ons doel is om in 2025 een blauwdruk te hebben voor bedrijventerreinen die de grootschalige uitrol van energy hubs mogelijk maakt. Het project leidt daarmee tot concreet ontwikkelde oplossingen die vanaf 2025 zullen worden toegepast en draagt bij aan het effectief reduceren van de CO₂-uitstoot in Nederland.
Het project is opgedeeld in vier stappen, ieder met een mijlpaal om het doel te bereiken. De eerste mijlpaal is de voorbereidingsfase die de ontwerpparameters en randvoorwaarden van ‘proof of concept’ naar integratie brengt. Onder mijlpaal 2 worden archetypen bedrijventerreinen ontwikkeld en gedefinieerd, besluitkaders voor energy hubs gedefinieerd en vertaald naar EIGEN-tools. De tools worden vervolgens afgestemd op archetypen bedrijventerreinen en het prototype van de blauwdruk ontwikkeld onder mijlpaal 3.
Het demonstreren van het werkingsprincipe van de blauwdruk en de tools is mijlpaal 4. Er vinden pilots plaats in de Amsterdamse haven, op de City Logistics Innovation Campus bij Amsterdam en in bedrijvenpark De Zwette in Leeuwarden. Verder zijn haalbaarheids- en gidsprojecten aangewezen om onderdelen van de beoogde blauwdruk te testen en valideren.
De blauwdruk bestaat uit een systematisch uitgewerkt stappenplan dat onderbouwd wordt door de inzet van complementaire EIGEN-tools. Hieronder vallen een Energy Hub Platform, faciliterende EIGEN-tools en een EIGEN-toolsuite met modellen, simulaties en algoritmes. Deze tools zijn modulair opgebouwd en voor de meeste bedrijventerreinen inzetbaar voor de ontwikkeling en implementatie van energy hubs. De ontwikkelde blauwdruk, gevalideerd aan een concrete case, kan aangepast worden naar andere toepassingsdomeinen zoals publieke gebouwen, smart cities en energy communities.